Pamięci profesora Jana A. Czubka

Profesor Jan Andrzej Czubek (1935 - 1995)

Geofizyk jądrowy

Wybitny geofizyk jądrowy, prekursor rozwoju metod neutronowych w geofizyce poszukiwawczej w Polsce. Autor 120 artykułów naukowych i wielu specjalnych raportów, dla przemysłu. Uczeń profesora Mariana Mięsowicza, organizator Zakładu Zastosowań Fizyki Jądrowej IFJ w 1970 roku, którego był kierownikiem przez 23 lata. W Zakładzie tym, którego profil naukowy kontynuowany jest obecnie przez Zakład Fizyki Transportu Promieniowania, pracował do końca życia.

Szczególnie ważkim kierunkiem badań, prowadzonym w IFJ przez Profesora Czubka, była fizyka transportu neutronów w materii, zarówno w aspekcie rozwoju teorii jak i oryginalnych metod eksperymentalnych. Opracowana w IFJ metoda pomiaru makroskopowego przekroju czynnego absorpcji neutronów termicznych jest znana w literaturze pod nazwą „Czubek's method”. Prof. Czubek stworzył w IFJ grupę badawczą, która pod jego kierunkiem uruchomiła jedyny w Polsceimpulsowy generator neutronów 14 MeV, działający nieprzerwanie od 1974r.

Konsekwentną dziedziną prac naukowych Prof. Czubka była geofizyka jądrowa w zakresie teorii profilowań promieniotwórczości naturalnej i ich interpretacji ilościowej, metod rozpraszania promieniowania gamma, teorii i opracowań różnych typów pomiarów neutronowych w otworach wiertniczych, włączając - na owe czasy nowatorskie – profilowanie z zastosowaniem impulsowego otworowego generatora neutronów.

Prof. Jan A. Czubek cieszył się międzynarodowym autorytetem znakomitego i rzetelnego naukowca. Był powoływany przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej w Wiedniu, UNDP ONZ w Nowym Jorku, CSIRO w Australii, Swedish Geological AB w Szwecji do prowadzenie wykładów i szkoleń kadr z zakresy geofizyki jądrowej w Afganistanie, Islandii, Madagaskarze, Australii, Indiach, Korei Północnej, Szwecji i Jugosławii.

Prof. Jan A. Czubek prowadził wykłady z geofizyki jądrowej dla studentów AGH; wykształcił 15 roczników geofizyków. Część z nich doktoryzowała się pod Jego kierunkiem, dla innych był recenzentem prac doktorskich i habilitacyjnych.

Z przedwczesną śmiercią Prof. Jana A. Czubka nauka polska utraciła wybitnego Uczonego, twórcę szkoły naukowej geofizyki jądrowej, wspaniałego, mądrego Człowieka o niezwykłym intelekcie, autorytecie i harcie ducha.